Wiele osób decyduje się na zabezpieczenie swojego mienia przed zagrożeniami związanymi z pożarem. Właściwie jedynym rozwiązaniem w takim przypadku są detektory dymu, które mogą powiadomić użytkownika o zaistniałym zjawisku pożarowym na tyle wcześnie, aby uchronić nasze życie i mienie przed skutkami ognia i dymu.
W poniższym artykule opisujemy wyłącznie urządzenia do prostych „domowych” zastosowań i obiektów niewymagających specjalistycznych rozwiązań, takich jak: budynki mieszkalne, biura, sklepy itp. W przypadku systemów bardziej skomplikowanych i rozległych oraz budynków o podwyższonym ryzyku pożarowym niezbędne są urządzenia bardziej specjalistyczne, opinie specjalistów ds. ppoż czy specjalne projekty instalacji.
Czujki dymu, jak zabezpieczyć dom. Wybór odpowiednich rozwiązań
Do zabezpieczenia naszego mienia zastosować można trzy podstawowe typy urządzeń i rozwiązań z nimi związanych.
1. Czujki dymu autonomiczne
Czujki zasilane przy pomocy baterii lub sieciowo (230VAC) ze wbudowanym sygnalizatorem najczęściej piezoelektrycznym. W tym przypadku najczęstszym rozwiązaniem są optyczne czujki dymu.
Wadą takiego rozwiązania jest wyłącznie lokalna sygnalizacja (bez możliwości powiadomienia).
2. Czujki dymu w systemie alarmowym
Praktycznie każdy profesjonalny system alarmowy przewodowy czy bezprzewodowy można doposażyć w czujniki pożarowe. W przypadku systemów bezprzewodowych trzeba jednak pamiętać o wyborze czujek producenta, którego posiadamy centralę alarmową! W przypadku takiego rozwiązania zyskujemy możliwość powiadomienia o ewentualnym zdarzeniu (Np. telefonicznie przez moduł GSM/PSTN) oraz buforowanie systemu poprzez baterię centrali alarmowej.
3. Czujki dymu w prostym systemie sygnalizacji pożaru
To rozwiązanie bardziej dla właścicieli niewielkich budynków użytkowych. System można oprzeć na małych centralach konwencjonalnych lub adresowalnych i zbudować nieco większy i rozległy system pożarowy.
W tym przypadku zyskujemy dodatkowo możliwość zainstalowania nieco większej liczby i bardziej skomplikowanych czujek oraz diagnostykę całego systemu.
Jak działa czujka dymu. Sposób detekcji. Podział czujek dymu i ich budowa
Czujki dymu odpowiedzialne są za wykrywanie zjawisk i czynników towarzyszących pożarom takich jak produkty spalania w postaci dymu oraz ciepła (temperatura), promieniowania (podczerwień, ultrafiolet) i gazy pożarowe. W czujkach dymu używa się kilku różnych detektorów reagujących na takie zjawiska.
Zdecydowana większość czujek składa się z dwóch odrębnych elementów w zależności od producenta sprzedawanych osobno lub w kompletach. Jest to element montażowy – gniazdo czujki, wyposażone w odpowiednie terminale śrubowe do podłączenia przewodów instalacyjnych. Gniazdo najczęściej mocowane bezpośrednio do sufitu, posiada złącza do zatrzaskowego połączenia z samym czujnikiem. Drugi element to sama czujka, w obudowie której znajduje się detektor oraz elementy elektroniki. W przypadku czujek autonomicznych najczęściej w gnieździe znajduje się miejsce przeznaczone na odpowiednią baterię.
Najpopularniejsze czujki do zastosowań w prostych systemach
Czujki optyczne (punktowe)
Detektory tego rodzaju działają na zasadzie rozpraszania światła na cząsteczkach dymu. Najpopularniejsze spośród spotykanych detektorów i równie skuteczne. Czujniki te zapewniają duże pole działania i reagują na większość zjawisk pożarowych mogących pojawić się w warunkach domowych.
Czujki jonizacyjne
Czujki wyposażone w specjalny detektor na bazie pierwiastów promienitwórczych, działający na zasadzie jonizacji.
Nie są zalecane do użytku domowego. Zastępowane są coraz skuteczniej przez czujki optyczne. Wielu producentów nie oferuje tego typu rozwiązań, a spotkać je można wyłącznie w ofercie specjalistycznych urządzeń sygnalizacji pożaru.
Czujki ciepła (temperatury)
Czujniki temperatury wychwytują szybki wzrost temperatury w chronionej strefie lub przekroczenia określonego progu temperatury zaprogramowanego dla konkretnego czujnika.
Chronią wyłącznie przy powstawaniu wysokich temperatur, mają mniejszy zasięg działania od czujek optycznych.
Optyczne czujki liniowe
Działające na zasadzie pochłaniania światła przez powstający dym.
Czujki do zastosowań przy ochronie dużych otwartych przestrzeni i budynków wysokich. Zasięg takich czujek wyposażonych w specjalne reflektory może sięgać nawet 200m. Najczęściej używane czujki posiadają zasięg 5-50m i 50-100metrów.
W zastosowaniach domowych ww. czujki są najskuteczniejszym wyborem. W przypadku detektorów optycznych i temperaturowych, spotykamy często czujki łączące ze sobą te dwie cechy. Są to tak zwane czujki dualne lub wielodetektorowe, które można znaleźć w ofertach wielu producentów.
Czujka dymu — sposób montażu. Jak poprawnie zamontować czujkę dymu
Czujki pożarowe powinny zostać zamontowane w taki sposób, aby wykryć powstałe zjawiska w trakcie pożaru w możliwe najkrótszym czasie: dym ,ciepło powinno dotrzeć do czujki bez zbędnego osłabienia czy opóźnienia. Dym i ciepło w naturalny sposób przemieszcza się ku górze, zatem najodpowiedniejszym miejscem montażu jest strop (sufit), a montaż czujek przewiduje się w najwyższym punkcie danego pomieszczenia.
Czujka dymu — zasięg działania
Skupiając się na dwóch podstawowych czujkach tj. optycznej czujce dymu i czujce ciepła, musimy przewidzieć ich ilość, aby skutecznie ochronić interesujący nas obiekt. O zasięgu czujki decyduje wiele współczynników, a czujki w zależności od producenta mogą mieć różną charakterystykę. Decydujący wpływ może mieć także wysokość montażu danej czujki i ewentualne przeszkody zlokalizowane w jej pobliżu. Powołując się jednak na doświadczenie jednego z producentów, podajemy przykładowe parametry detekcji takich czujek:
Czujka dymu optyczna: Promień działania oznaczony D – 7,5m.
Czujka ciepła: Promień działania oznaczony D – 5m.
Zalecana maksymalna odległość pomiędzy czujkami to odpowiednio 10,5 metra (czujka optyczna) i 7 metrów (czujka temperaturowa). Takie rozmieszczenie zapewnia dokładne pokrycie dozorowanej powierzchni pomiędzy kolejnymi czujkami, przedstawia to poniższy rysunek.
Podane wartości przyjęte są dla wysokości montażu do 6 metrów oraz pod warunkiem, że bezpośrednio nad czujką znajduje się strop. Przy planowaniu i rozmieszczaniu czujek pamiętać należy także o zachowaniu minimum 0,5 m odległości od ścian pomieszczenia. Wartości podane są dla pomieszczeń o regularnym kształcie (prostokąt, kwadrat).
Poniższe rysunki przedstawiają przykładowy montaż czujek w kilku różnych wariantach i układach architektonicznych. Powierzchnia dozorowa powinna być przyjmowana zawsze z nadkładem, czujki zachodzą na siebie, w ten sposób wykrycie zjawisk będzie pewniejsze i zdecydowanie szybsze.
W tym przypadku rozmieszczono czujki z dość dużym nadmiarem. Taka ilość czujników mogłaby wystarczyć do pomieszczenia o większej powierzchni. Przykład pokazuje odległość od ścian 0,5 metra. Biorąc jednak pod uwagę promień działania, zasięg czujek zdecydowanie wykracza poza obrys pomieszczenia.
Przy montażu na takiej powierzchni, należy pamiętać o zachowaniu następujących odległości, które nie mogą być większe niż:
Czujka optyczna dymu: max 0,6m.
Czujka ciepła max: 0,15m.
Przyjęto montaż na suficie skośnym, który posiada płaską powierzchnię bez kalenic występów, uskoków itp.
Przy pomieszczeniach o szerokości poniżej 3m odległość między czujkami powinna być nie mniejsza niż 2x promień „D”, czyli 10m dla czujki ciepła i 15m. dla czujki optycznej. Odległość od ściany to odpowiednio, maksymalnie 5 i 7,5m. oraz minimum 0,5m.
Czujki dymu – konserwacja
W przypadku czujek dymu, w odróżnieniu od innych detektorów alarmowych np. czujek PIR, komora detektora musi być otwarta, aby zapewnić dostęp dymu do wnętrz czujnika, gdzie odbywa się jego analiza. Pomimo stosowania przez niektórych producentów specjalnych filtrów, czujki podatne są na zabrudzenia (pyły, kurz, itp.). Należy pamiętać o czyszczeniu i konserwowaniu systemu. Czujki można doraźnie czyścić za pomocą sprężonego powietrza, a raz na dłuższy czas po zdemontowaniu z gniazda i zdjęciu obudowy czyścić czujnik dokładniej. Producenci zalecają także dokonywanie próbnych sprawdzeń systemu (zadymianie czujek) przynajmniej raz w roku.
Nie zalecamy natomiast sprawdzania czujek ciepła bez specjalnego oprzyrządowania, Detektory temperatury można w łatwy sposób uszkodzić.
Witam. Ciekawe informacje, szczególnie dla laika. Przeczytałem parę rzeczy o których nie miałem pojęcia i z wielkim smutkiem stwierdzam, że fachowiec, który zamontował system alarmowy w moim domu przedstawiał to wszystko zupełnie inaczej. Na szczęście jest jeszcze szansa na rozbudowę mojego systemu i pewnie skorzystam, bo niestety przeżyłem jeden pożar i wiem z czym się to wiąże.
Teraz jedno pytanie do ludzi którzy się znają lub może kogoś mądrego z tego portalu. Mam system alarmowy w oparciu o centralę firmy Paradoxa typ EVO 192. Czytałem sporo w interniecie o różnych czujka dymu i ciepła i spotkałem wiele pozytywnych opinii o czujkach Satel: TSD-1 http://www.fonex.pl/produkty/pokaz/TSD-1_Czujka_dymu_i_ciepla_SATEL_2046.html . Mam pytanie czy ktoś ma doświadczenie z tymi czujkami i czy można je podłączyć do mojej centrali alarmowej.
Z góry dziękuje za odpowiedź.
Pozdrawiam WK.
Dziękujemy za aktywny udział w naszym portalu.
W odpowiedzi na Pana pytanie: Oczywiście, że ww. czujka jest w pełni kompatybilna z centralą firmy Paradox, którą Pan posiada. Zresztą jak zauważył autor powyższego tekstu … Praktycznie każdy profesjonalny system alarmowy przewodowy czy bezprzewodowy można doposażyć w czujniki pożarowe…
Wynika z tego, że systemy alarmowe bazują na pewnym standardzie połączeń z resztą opisanych w innym wątku i nie ma znaczenia jakich produktów i których producentów używamy. Na pewno w Pana przypadku nie będzie to miało znaczenia.
Co do czujki TSD-1 firmy Satel, opinie są pozytywne ponieważ czujka posiada wiele zalet odróżniających je od konkurencji. Możliwość dowolnej konfiguracji, funkcja „samo resetu”, ciekawy wygląd, i dość łatwa konserwacja sprawiają, że czujnik jest bardzo atrakcyjny. Czujka na rynku pojawiła się stosunkowo niedawno, a już zyskała sporą rzeszę zwolenników, to świadczy o niej tylko bardzo dobrze. Przyklejam schemat połączenia i instrukcję, gdyby miał Pan problemy prosimy o kontakt, postaramy się w miarę możliwości odpowiedzieć w szybkim terminie.
http://www.satel.pl/download.php?f=/instrukcje/tsd-1_io_pl_0312.pdf
Pozdrawiam
Movani /Autor-Administrator/
Ja nie jestem zwolennikiem samodzielnych działań w tej dziedzinie wszak mają one służyć bezpieczeństwu i zapobieganiu, często, dosadnie mówiąc tragediom. Sam stanąłem przed takim dylematem jakiś czas temu. Owszem w internecie można znaleźć wszystko i kupić tanio. Pytanie jak ma się to do jakości sprzętu i czy jesteśmy w stanie zamontować poprawnie urządzenie. Długo biłem się z myślami i jednak zdecydowałem się na firmę z doświadczeniem, co dało mi poczucie że całość operacji przebiegnie zgodnie z planem i będę w stanie zabezpieczyć dom w sposób należyty. Jako że dom mam w Poznaniu zdecydowałem się na usługi firmy Electrosafe i mogę ją przy okazji polecić innym. Dobry kontakt, ceny i profesjonalizm na wysokim poziomie. Polecone mi urządzenia były marki Fibra o ile się nie myle.
Jeszcze raz zalecam ostrożność przy tego rodzaju systemach i wg mnie nie zawsze należy kierować się tylko ceną i działać wg zasady „zrób to sam”.
Pozdrawiam Michał Małecki.
A to i ja się podepnę – w domu mam 4 czujki czadu i 4 dymu firmy Kidde. Dobudowaliśmy jeszcze jedno piętro i tam też chcę zamontować czujniki. Czy postawić na jedną markę w całej chałupie? A jeśli tak to który z tych najlepiej nada się na poddasze ze skośnymi ścianami?? czy lepiej łączoną czadowo-dymową na poddasze? Pomóżcie 🙂 http://detekcja.com.pl/jak-zamontowac-i-uzywac-w-domu-czujke-co-zeby-dzialala-skutecznie/
A skąd miałby się na poddaszu czad? To gaz cięższy od powietrza – jego źródłem jest spalanie bez odpowiedniej ilości tlenu. Zwykle wydziela się przy kotłach c.o. lub c.u.w. Zamontuj czujki nad drodze pomiędzy kotłem a częścią mieszkalną na wysokości nie wyższej niż głowa podczas snu. Na poddaszu zalecam czujki dymu i ewentualnie temperatury np SATEL – TSD-1.
Pozdrawiam
Czad jest lżejszy od powietrza o ok 30%
Witamy.
Jeśli chodzi o poddasze, najlepiej postawić na optyczne czujki dymu. Będą działały najszybciej w razie wystąpienia (czego nie życzymy) ewentualnego pożaru.
Co do sposobu i miejsca montażu można przeczytać w powyższym artykule, jest tam informacja na temat stropów skośnych.
Co do producenta, nie ma to większego znaczenia w przypadku czujek autonomicznych, bo o takie prawdopodobnie Pani pyta. Czujka najlepiej oczywiście od dobrego producenta z certyfikatem krajowego laboratorium. Kidde, jak najbardziej powinny się sprawdzić.
Dziękujemy za aktywność.
AlarmoweSystemy.pl
dziękuję za odpowiedź 😀 🙂
Witam mam pytanie chce kupić czujniki dymu i ognia jakie kupić chciałbym bobre czujki do mojego domu jakiej firmy i jak system dziękuję za poradę.
Witam. Jeżeli posiada Pan system alarmowy to polecam czujki TSD-1 firmy SATEL.
Są to detektory dymu i ciepła. Przykładowy link do produktu:
https://www.fonex.pl/tsd-1-satel-czujka-dymu-i-ciepla-do-systemow-alarmowych-2046.html
W przypadku gdy nie ma Pan żadnego systemu, to należy zaopatrzyć się w czujniki autonomiczne, np. czujka dymu ADR-20N Polon-Alfa
https://ealarmy.com.pl/produkt-989/adr-20n-autonomiczna-optyczna-czujka-dymu-polon-alfa
„…Dym i ciepło w naturalny sposób przemieszcza się ku górze, zatem najodpowiedniejszym miejscem montażu jest strop (sufit), a montaż czujek przewiduje się w najwyższym punkcie danego pomieszczenia.”
Nie do końca jest to prawdą. bezpośrednio pod stropem tworzy się poduszka powietrzna i sam dym jest nieco poniżej stropu. Dodatkowo należy brać pod uwagę ew. kanały wentylacyjne, strumienie poruszającego się powietrza, kąty pochylenia stropu itp.
Witam
Panie Pawle.
Oczywiście trudno nie zgodzić się z Pana uwagami.
Natomiast na swoją obronę i poparcie tezy mogę powołać się na następujące fakty:
1. W artykule przyjmujemy że: „W poniższym artykule opisujemy wyłącznie urządzenia do prostych „domowych” zastosowań i obiektów nie wymagających specjalistycznych rozwiązań, takich jak: budynki mieszkalne, biura, sklepy itp.”
Powyższy cytat wyjęty jest z początku artykułu.
Zgodnie z materiałami źródłowymi, które posłużyły do napisania tego krótkiego tekstu, bierzemy tylko pod uwagę klasyczne warunki domowe.
Zjawisko występowania tzw. poduszki powietrznej przyjmuje się dla czujek pożarowych w obiektach powyżej 6 metrów i przy takim montażu ww. czujek.
Ciężko zatem wyobrazić sobie warunki domowe przy których należałoby przewidzieć skutki występowania poduszki powietrznej. Inną sprawą jest fakt samego sposobu montażu. Według przyjętego schematu obliczania stosunku poduszki powietrznej jako 5% wysokości pomieszczenia H. Przy wysokości standardowej naszych mieszkań czy domów, (przyjmijmy np. 3 metry) czujkę należałoby zamontować 15 cm. od sufitu (stropu), co technicznie byłoby dość trudne. Oczywiście jest też kwestia stropów skośnych, ale ten temat został osobno poruszony w artykule.
2. Skuteczność czujek, a testy pożarowe. Wszystkie testy pożarowe czujek dymu , nawet tych profesjonalnych czyli TF1 do TF8 odbywają się przy założeniu, że bezpośrednio nad nimi znajduje się strop. Podobnie sprawa ma się w przypadku podawania ich zasięgu czy promieniu działania.
3. Trudniejszą sprawą, którą Pan porusza jest kwestia wentylacji, klimatyzacji, nawiewów itp. W takim przypadku jedynym sposobem jest odpowiednie rozmieszczenie samych czujek i elementów systemu odpowiedzialnych za detekcję. Jednym słowem dobór odpowiednich elementów i doświadczenie Instalatora/Projektanta w ich rozmieszczeniu.
4. Podsumowując, w przypadku urządzeń montowanych w domach (choć nie tylko), montaż bezpośrednio na suficie (stropie) powinien zapewnić odpowiednią ochronę, a w zdecydowanej większości przypadków jest jedynym, słusznym rozwiązaniem.
Bardzo dziękujemy za aktywność na forum.
Witam.
Nad swoim mieszkaniem mam „półotwarty strych” czyli takie poddasze nieużytkowe stanowiące tylko bufor między dachem a stropem mojego mieszkania. Ściany tego pomieszczenia są drewniane, na jednej ze ścian są drzwi prowadzące na zewnątrz. Pomieszczenie jest zamknięte, ale przez liczne szczeliny hula wiatr, nie jest on też ogrzewany – chyba tylko tym co „przecieknie” z mieszkania poniżej, dlatego użyłem określenia „półotwarty”. Ponieważ przechodzą przez ten stryszek przewody kominowe od kominka i pieca typu koza, chciałbym zainstalować tam jakiś czujnik ostrzegający mnie mnie przed ew. pożarem. Najlepiej gdyby czujnik miał możliwość podłączenia sygnalizatora zewnętrznego abym w mieszkaniu wiedział że coś się szykuje, ale przy odpowiednio głośnym alarmie nie jest to konieczne (100 dB powinienem usłyszeć przez drewniany „strop”). Systemu alarmowego nie mam i nie przewiduję. Zasilanie 230 V też mogę tam doprowadzić więc nie musi być bateryjny (choć jeśli taka bateria wytrzymałaby odpowiednio długo np rok, to bateryjny byłby lepszy). Bardziej martwi mnie kwestia ew wilgoci. Wprawdzie woda się tam nie leje i zwykle jest tam dość sucho, ale jakaś wilgoć wynikająca z różnicy temperatur itp. może się pojawić. Czy możecie Państwo wskazać urządzenie, które byłoby najlepsze i jak daleko od komina trzeba by ją było zainstalować. Komin przechodzi mniej więcej przez środek stryszku. Dach jest jednostronnie spadzisty, wysokość stryszku oscyluje między 15 cm a ok 1,5 m. Na linii komina jest to ok 80 cm.
Pozdrawiam